Die Afrika-kremetart (Adansonia digitata) of kalbasboom is die mees bekende van die agt kremetartspesies, en was die eerste om wetenskaplik beskryf te word. Dit is die enigste van die 8 spesies wat inheems is aan Afrika, en word redelik algemeen aangetref in die warm, droë bosveld, savanne en droë woude van Afrika. Dit is ook inheems aan die kusstrook van die Comoro-argipel en die noordwestelike deel van Madagaskar.
Die blomme van die Afrika-kremetart leef soos dié van ander kremetartspesies net vir 'n enkele nag. Die blomtyd is van November tot Januarie, essensieel die aanvang van die reënseisoen in suider-Afrika en Madagaskar. Elke blom dra soveel as 1 500 helmdrade wat 'n soort tossel vorm. Elke aand kort voor of na sononder gaan daar 'n stel van die blomme gelyktydig oop by verskillende bome. Dit gebeur binne enkele minute, deurdat die blomblare opwaarts oopvou. Die blomme stel tydens die nag geure vry wat bestuiwers lok wat op soek is na die nektar wat hoog binne die blomkroon vrygestel word. Die bestuiwers dra die stuifmeel weer oor na 'n volgende blom se stamper.
Die Afrika-kremetart (Adansonia digitata) of kalbasboom is die mees bekende van die agt kremetartspesies, en was die eerste om wetenskaplik beskryf te word. Dit is die enigste van die 8 spesies wat inheems is aan Afrika, en word redelik algemeen aangetref in die warm, droë bosveld, savanne en droë woude van Afrika. Dit is ook inheems aan die kusstrook van die Comoro-argipel en die noordwestelike deel van Madagaskar.
Adansonia digitata, el Baobab o árbol del pan del monu, ye'l nome d'un árbol africanu de la familia de les malvacees.
Les flores del baobab son hermafrodites, actinomorfes, blanques y en forma de mano (d'ende'l so nome digitata, "con deos"). Producen un frutu que paez un melón pequeñu. Los árboles lleguen a crecer hasta 25 m d'altor, pero la circunferencia del so tueru puede superar los 40 m. Ye maderizu y la so madera ye blanda. Calcúlase que dalgunos tienen una edá d'aproximao 4.000 años
Ye endémicu nes árees semiáridas al sur del Sahara, n'África, onde s'atopa con mayor bayura, pero por cuenta de que puede habitar ente'l nivel del mar y los 1.250 metros d'altor, en clima templáu, reportáronse especímenes nel centru y nel este del continente.
Nel Parque Nacional Kruger son más frecuentes nes rexones predreses, como los montes Lebombo o ente Punda Maria y Pafuri.
La so fruta ye rica en fibra y ye un escelente alimentu, produzse pasta y ellabórase con él una bébora refrescante. Pela so parte, los elefantes atopar a cencielles irresistible, non yá pa comelos en cuanto tán creciendo como plantes verdes, sinón amás pa comer la nidia madera del so tueru socavándolos colos sos caniles y trompa.[ensin referencies]
Coles fueyes del baobab puede faese una sopa y tribus como los Dogones de la Falla de Bandiagará (Malí) y enantes los Telem aprovechen la so corteza pa fabricar cuerdes.
A lo último, el baobab puede almacenar hasta 120.000 llitros d'agua, lo cual esplica la importancia d'esti xigante na redolada desértico d'África. La magaya del frutu, fariñenta y aceda, ye comestible y úsase pa faer bébores refrescantes, paecíes a llimonaes. Fabricación de papel y cordaxes (corteza).[1]
Les granes negres y el pulgu gruesu de los sos frutos, apurren aceite de mesa y sirven par fabricar esmalte. Les fueyes nueves peracábense como verdures. A partir de la corteza estrayi l'alcaloide Adansonina, en cual ye un antídotu contra les fleches venenoses de les especies de Strophantus. Los aboríxenes usen enforma la so corteza con fines melecinales (Bärtels, 2002).
Ye febrífugo, suduífico, aperitivo, astrinxente. Los frutos dan una bébora usada pa la fiebre, tamién s'emplegó pa la disentería, pue ser un bon sustitutu de la quinina, anque'l so sabor ye intensamente amargosu.[2][3]
Resulta inevitable qu'el baobab influya a la lliteratura africana, asina que siquier tenemos de citar el llibru de la escritora senegalesa Ken Bugul (pseudónimu de Mariétou Mbaye), qu'escribió El baobab qu'allorió, nome qu'espierta interés por cuenta de los vezos sedentarios y a l'adusta presencia del milenariu árbol, qu'impresiona pola so paciencia.
Pero non yá inflúi a la lliteratura africana, tamién lo fai na lliteratura española, como lo demuestra'l llibru El caudiellu de les manes coloraes de Gustavo Adolfo Bécquer, quien nos allanta con ésti párrafu:
El sol llanza los sos rayos perpendiculares sobre la tierra. Los viaxeros, aballaos de la so trabayosa xornada, reposen a la vera del ríu, a que la so fonte averar. Un baobab trabáu y magníficu emprésta-yos el so solombra, capaz de cubrir a una tribu de guerreros.
Nel capítulu V de El Principín, el so autor, el francés Antoine de Saint-Exupéry, plasma un interesáu diálogu, nel qu'el principín amuésase esmolecíu polos daños que podría causa-y al so diminutu asteroide un baobab, polo qu'encamienta con énfasis: «¡Neños atención a los Baobabs!». He equí la trescripción d'un fragmentu del capítulu V:
—¿Ye verdá que los corderos comen los parrotales?
—Sí, ye ciertu.
—¡Ah, que contentu toi!
Nun entendí por qué yera tan importante pa él que los corderos comieren los parrotales. Pero'l principín añedió:
—Entós cómense tamién los baobabs.
Fíxi-y entender al principín que los baobabs nun son parrotales, sinón árboles tan grandes como ilesies y qu'inclusive si llevara consigo tou un fatáu d'elefantes nun seríen abondos pa comese un solu baobab.
Esta idea del fatáu d'elefantes fixo rir al principín.
—Habría que poner los elefantes unos sobre otros…
Y depués añedió xuiciosamente:
—Los baobabs, enantes de crecer, son bien pequeñinos.
—Ye ciertu. Pero ¿por qué quies que los tos corderos coman los baobabs?
Contestóme: "¡Bonu! ¡Vamos!" como si falara d'una evidencia. Foime necesariu un gran esfuerciu d'intelixencia pa entender por mi mesmu esti problema.
N'efectu, nel planeta del principín había, como en tolos planetes, yerbes bones y yerbes males. Poro, de bones granes salíen bones yerbes y de les granes males, yerbes males. Pero les granes son invisibles; duermen nel secretu de la tierra, hasta qu'un bon día una d'elles tien la fantasía d'espertase. Entós allárgase estendiendo escontra'l sol, primero tímidamente, una encantadora ramina inofensiva. Si tratar d'una ramina de rábanu o de rosal, puede dexar que creza como quiera. Pero si tratar d'una meruxa, ye precisu arrincala darréu en cuanto unu supo reconocela. Nel planeta del principín había granes tarrecibles… como les granes del baobab. El suelu del planeta ta infestáu d'elles. Si un baobab nun s'arrinca a tiempu, nun hai manera de desentemangase d'él más tarde; cubre tol planeta y furar colos sos raigaños. Y si el planeta ye demasiáu pequeñu y los baobabs son numberosos, facer españar.
"Ye una cuestión de disciplina, dicíame más tarde el principín. Cuando pela mañana unu termina d'iguar, hai que faer curioso la llimpieza del planeta. Hai que dedicase regularmente a arrincar los baobabs, cuando se-yos estrema de les rosales, a los cualos paécense enforma cuando son pequeñinos. Ye un trabayu bien fadiosu pero bien fácil".
Y un día aconseyóme que me dedicara a realizar un formosu dibuxu, que fixera entender a los neños de la tierra estes idees. "Si dalguna vegada viaxen, dicíame, esto va poder sirvi-yos enforma. Dacuando nun hai inconveniente en dexar pa más tarde el trabayu que s'hai de faer; pero tratándose de baobabs, el retrasu ye siempres una catástrofe. Yo conocí un planeta, habitáu por un galbaniegu que desdexó tres
arbusto…"
L'escritor Rene Ferriot define a estos árboles de la siguiente manera:
Los baobabs son árboles vagamente estraños, obscenos, llenos d'una enfermedá d'espesura, elefantitis fálica. Tormentosos, afitaos nos sos xestos curtios, les sos cañes de fueos artificiales nun allumen namás que l'abilsu de los sos tueros cavernosos, onde la fibra anoya sobre un secañu tarrecible, una prodixosa durez que fabrica la cazumbre con nada, con una gota de vapor ensin esistencia. Los baobabs son na sabana una sida, una presencia insólita nun paisaxe austero.[ensin referencies]
Ye l'árbol emblemáticu de Madagascar porque nesi país concéntrase'l mayor númberu d'especies d'adansonias, pero ye'l baobab la más conocida internacionalmente.
Sudáfrica estableció la Orde del Baobab pa premiar a los sos ciudadanos escepcionales, ente les razones que xustifiquen al Baobab pa denominar a esta importante reconocencia, esprésase:
La Orde del Baobab otorgar en tres clases:
Adansonia digitata describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Systema Naturae, Editio Decima 2: 1144. 1759.[4]
Adansonia: nome científicu qu'honra al sabiu francés que describió por primer a ésti árbol, Michel Adanson (1737-1806), del so apellíu derívase "adansonia".
digitata: epítetu que s'inspira na forma de "mano con deos" de les fueyes d'esti xigante africanu.
!["Modifica]("https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Notification-icon-Wikidata-logo.svg/18px-Notification-icon-Wikidata-logo.svg.png"){kind=icon}
.!["Cymbidium]("https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Cymbidium_Clarisse_Austin_%27Best_Pink%27_Flowers_2000px.JPG/50px-Cymbidium_Clarisse_Austin_%27Best_Pink%27_Flowers_2000px.JPG")
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Adansonia digitata, el Baobab o árbol del pan del monu, ye'l nome d'un árbol africanu de la familia de les malvacees.
!["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:Adansonia_digitata_(1).jpg")
Detalle de la flor
!["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:Adansonia_digitata_20050823_flower.png")
!["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:Baobab_seeds.jpg")
!["]("http://ast.wikipedia.org/wiki/Ficheru:Adansonia_digitata_Square_Crop.png")
